Индустрискиот коноп е четири пати попрофитабилен од конвенционалните култури

Индустрискиот коноп е сè повеќе присутен по српските полиња, а земјоделските производители и експерти веруваат дека трендот на раст ќе продолжи, имајќи го предвид големиот потенцијал за негова примена, како и конкурентноста на пазарот и извозниот потенцијал

Според Министерството за земјоделство и заштита на животната средина, врз основа на издадените дозволи за одгледување на канабис од оваа хербална култура во Србија, во 2016 година се посеани 172 хектари, од кои 90% се во Војводина. Во првите месеци од 2017 година веќе се регистрирани повеќе од 100 хектари, а според „еКапија“ од Здружението за производство на растенија при Српската стопанска комора (ПСК), во текот на изминатите четири години се зголемија областите на канабис, како и бројот на регистрирани производители, што покажува дека земјоделците имаат интерес за одгледување на оваа индустриска култура.

* Индустриски коноп за подобра иднина на Македонија

Сепак, најголеми предизвици за натамошното зголемување на производството сега ќе биде едукацијата на земјоделците и законодавството кое треба да се измени за да се зголеми можноста за обработка на канабис и извоз на овие производи, а според Српската стопанска комора, Предлог-законот за изменување и дополнување на Законот за контролирани супстанции, коишто го регулираат одгледувањето на ова растение. Иницијативата за измена на овој закон или Уредбата за условите за одгледување на канабис беше иницирана од Здружението на производители и преработувачи на алтернативни растенија од канабис, како што се вели дека го ограничува производството за индустриски потреби. Дискусијата главно се однесува на влијанието на оваа билка врз здравјето и безбедноста, а неговата пазарна вредност, исто така треба да се разгледа.

* Канабис и Коноп не е исто!

Според Маја Тимотијевиќ, Претседател на ова здружение, важно е да се прошири списокот сорти, бидејќи 46 видови на канабис се дозволени во ЕУ, а само три во Србија. Инаку, дозволите за одгледување се издаваат на една година. Во моментот, двата типа на канабис се законски изедначени, а нашите барања се однесуваат на послободен однос кон масло од канабис со правно дозволен процент на психоактивна супстанција ТХЦ - до 0,3%. На овој начин, ќе им се помогне на земјоделските производители кои сè уште имаат предрасуди, бидејќи законот не е јасен. „Се надеваме дека нашите предлози ќе бидат усвоени“ - вели Маја Тимотијевиќ во интервју за еКапија.

Шанса за мали земјоделски стопанства

Индустриски коноп е едногодишно растение кое се сее во април-мај и се бере во септември. Што е најважно - тоа е органска билка која не бара прскање со хемиски препарати, како и  количината на зелена маса е многу важна бидејки дава 10 тони на хектар. Исто така е важно дека од канабис се користат сите делови: стебла, цвеќиња, лисја, плодот и семето, па дури и коренот - објаснува Тимотијевиќ, додавајќи дека одгледувањето на канабис носи голема корист за земјоделските производители и ја подигнува нивната конкурентност на пазарот. Таа смета дека одгледувањето на индустриски коноп е можност за малите и средни семејни фарми, бидејќи на малите површини може да се постигне  приход и до четири пати поголем во однос на конвенционалните култури.  Се забележуваат сè повеќе и повеќе потенцијални инвеститори кои се јавуваат.

* Семето од коноп нè прави посреќни - Конопово семе против стрес и рак!

Петар Латковиќ, одгледувач од Темерин, го нагласува големиот потенцијал на ова растение. Во интервијуто за еКапија, тој вели дека вредноста на производот се зголемува до десет пати со обработка и дека можностите за примена се многубројни и можат да се користат и за производство на пелети за греење, рибно брашно, правење пристаништа за бродови, па дури и како градежни материјали. „Тоа е производ кој лесно се продава и има голем извозен потенцијал, па така државата може да има корист. Нас производителите многу ќе ни значи поддршката од државата, првенствено за набавка на опрема за берба“ - рече Лактовиќ, додавајќи дека прашањето за откуп сè уште не е решено и дека производите мора редовно да го пренесуваат во лабораторијата за инспекција. Тој проценува дека во моментов државата нема волја да се ангажира повеќе за производството на индустриски канабис и верува дека една од главните причини е притисокот на разни лоби групи и фармацевтската индустрија.

Широк спектар на производи и апликации

Повеќе од 20.000 производи можат да се добијат од индустриски канабис, а Земјоделската кооперација за канабис произведе повеќе од десетина готови производи во 2017 година, кои како што нагласува Тимотијевиќ, се особено горди затоа што веруваат дека не треба да ги извезуваат примарните производи, туку, исто така, треба да бидат обработени и понудени на европскиот и светскиот пазар. „Сега се продаваат и ладно цедено масло од семе, брашно, протеини, соја и неколку козметички препарати, а наскоро очекуваме и масло од CBD, што е особено ретко и вредно на пазарот. Овие производи се 100% природни и произведени во Србија, а брендот Грамина е синоним за тестирани и природни производи, што е цел на нашето земјоделско производство“ - објаснува соговорникот за порталот „еКапија“.

* Кина е светски центар за производство на конопните култури

„Значајно е во текстилната индустрија, во прехранбената, фармацевтската и индустријата за хартија, во козметиката, во градежништвото, во животната средина. Употребата на канабис во индустријата брзо се шири во производството на биокомпатибилни материјали за автомобилската индустрија, како и биоразградливата пластика“ - додава Тимотијевиќ. Најголеми светски производители на индустриски канабис се Кина, Русија и Канада, додека во Европа има неколку значајни земји како: Франција, Германија, Австрија, Шпанија, Холандија, Унгарија, Полска, Романија и Хрватска. Во ЕУ до 2030 година се планира да има посеано повеќе од 100.000 хектари коноп, а ова соопштение е во согласност со податоците на Европската асоцијација за индустриски канабис, кое беше доставен до „еКапија“ од страна на ПКК. Во 2016 година, оваа култура од растително потекло во ЕУ беше засадена на околу 30.000 ха, а највисок раст во преработката се одвиваше во прехранбената индустрија, што е една од причините за зголемување на производството на семе од канабис. ПКС, исто така, потсети дека поранешната СФРЈ била една од водечките земји во светот во производство на канабис, а во 1988 година во Србија биле засадени 288.000 хектари коноп!

Автор: Кристина Т.

Извор: eKapija